"Czy lupa służy do powiększania przedmiotów?" - przyrządy optyczne.

Dnia 21.03.2011r. odbyły się kolejne zajęcia z nauk matematyczno-przyrodniczych.


Lupa - przyrząd optyczny służący do bezpośredniej obserwacji drobnych blisko położonych przedmiotów. W ścisłym znaczeniu tego słowa jest to soczewka skupiająca dająca co najmniej trzykrotne powiększenie. Soczewki dające mniejsze niż trzykrotne powiększenie nazywane są szkłami powiększającymi. Lupa zbudowana jest zazwyczaj z jednej soczewki skupiającej lub z zespołu blisko siebie położonych soczewek umieszczonych w oprawce.

Lupa nie powiększa przedmiotów, lecz jedynie zwiększa kąt widzenia.


Mikroskop optyczny – urządzenie do silnego powiększania obrazu, wykorzystujące do generowania tego obrazu światło przechodzące przez specjalny układ optyczny składający się zazwyczaj z zestawu od kilku do kilkunastu soczewek optycznych.
Mikroskopy optyczne są stosowane do obserwacji małych obiektów w wielu naukach. W biologii są stosowane np.: do obserwacji drobnoustrojów i budowy tkanek. W chemii i fizyce są stosowane do obserwacji np.: przemian krystalicznych. W geologii są stosowane do obserwacji budowy skał.

Na zajęciach obserwowaliśmy różne mikroorganizmy, m.in. skrętnice, sinice.



Akomodacja (nastawność oka) – zjawisko dostosowania się oka do oglądania przedmiotów znajdujących się w różnych odległościach. Dostosowanie to polega na odpowiednim doborze ostrości widzenia.

Krótkowzroczność występuje, gdy ognisko oka znajduje się przed siatkówką. Wtedy punkt daleki leży w skończonej odległości, a przy silnej wadzie bardzo bliski oka. Przyczyną jest zbyt duża zdolność łamiąca soczewki lub zbyt długa gałka oczna. Człowiek mający tę wadę wzroku nie widzi ostro bez odpowiednich okularów przedmiotów odległych, ale może poprawnie widzieć przedmioty bliskie. Dlatego ludzie odznaczający się krótkowzrocznością, aby lepiej widzieć zbliżają przedmioty do oka. Stąd nazwa - krótkowidz. Korekcja krótkowzroczności odbywa się za pomocą okularów z soczewkami rozpraszającymi.


Dalekowzroczność - występuje gdy punkt bliski jest bardzo daleko a na ogół go w ogóle nie ma i wtedy oko nie widzi ostro żadnych przedmiotów. Ognisko układu optycznego oka leży wówczas daleko za siatkówką. Dlatego nazwanie tej wady "dalekowzrocznością" jest bardzo mylące, bo człowiek może nie widzi dobrze ani przedmiotów bliskich ani dalekich. Dlatego polscy okuliści nie nazywają tej wady "dalekowzrocznością" lecz nadwzrocznością. Należy wówczas zawsze używać okularów skupiających. Przyczyna tego schorzenia może być wrodzona zbyt krótka oś przednio-tylna (głównie u dzieci) lub zbyt słaba zdolność skupiająca soczewki poprzez zmniejszenie jej elastyczności. Wadę tę koryguje się za pomocą soczewek skupiających.

"Skupiamy i rozpraszamy światło" - otrzymywanie obrazów przy pomocy soczewek.

Dnia 17.03.2011r. odbyły się pierwsze zajęcia z nauk przyrodniczo - matematycznych w II semestrze.

Soczewka - proste urządzenie optyczne składające się z jednego lub kilku sklejonych razem bloków przezroczystego materiału (zwykle szkła, ale też różnych tworzyw sztucznych, żeli, minerałów, a nawet parafiny ).

Soczewka rozpraszająca:


Soczewka skupiająca:


Doświadczenie 1
Temat: Bieg promieni świetlnych w soczewkach.

Obserwacje:
W pierwszym przypadku promienie skupiają się, a w drugim rozpraszają.

Wnioski:
Soczewka dwuwypukła jest soczewką skupiającą, a druga - wklęsła - soczewką rozpraszającą.

"Czy możesz wierzyć własnym oczom?" - złudzenia optycze.

Dnia 3.02.2011r. na zajęciach mówiliśmy o złudzeniach optycznych. Dowiedzieliśmy się jak powstaje zjawisko mirażu i jaką role odgrywa w nim temperatura.

Doświadczenie 1
Temat: Niewidzialna butelka.

Obserwacje:
Zanurzona część butelki jest niewidzialna. Dzieje się tak dlatego, że współczynniki załamania światła w szkle i glicerynie są bardzo do siebie zbliżone.

Wnioski:
Prędkość, z jaką porusza się światło w niektórych rodzajach szkła jest taka sama, jak w glicerynie.

Doświadczenie 2
Temat: olejowy przemytnik światła.

Obserwacje:
Oświetlając plamę światło docierające do ściany jest znacznie bardziej intensywne niż kiedy przechodzi przez suchą kartkę.

Wnioski:
Sucha kartka zatrzymuje część promieni świetlnych. Olej natomiast, wchodząc między włókna papieru tworzy małe przezroczyste szczeliny przepuszczające światło.

Doświadczenie 3
Temat: Czy zaufać własnym oczom?

Złudzenie optyczne- błędna informacja obrazu przez mózg pod wpływem kontrastu, cieni, użycia kolorów, które automatycznie wprowadzają mózg w błędny tok myślenia. Złudzenie wynika z mechanizmów działania percepcji, które zazwyczaj pomagają w postrzeganiu. W określonych warunkach jednak mogą powodować pozornie tylko prawdziwe wrażenia.

(Na zajęciach zapoznaliśmy się ze "złudzeniem ściany kawiarni" oraz "złudzeniem Ponza", "siatką Hermana", "figurami niemożliwymi", "niewidzialnym, obiektem" oraz z "wirującym kołem".)

"Barwne czarowanie" - addytywne mieszanie barw.

Dnia 20.01.2011r. odbyły się zajęcia, na których dowiedzieliśmy się z jakich barw składa się widno ciągłe światła białego oraz że barwa światła związana jest z jego długością fale.

Doświadczenie 1
Temat: Mikser kolorów.

Obserwacje:
Wnioski:

Doświadczenie 2
Temat: Barwne koło.

Obserwacje:
Wnioski:

Doświadczenie 3:
Temat: Krążek Newtona.

Obserwacje:
Wnioski:

"Światło po przejściach" - załamanie światła na granicy dwóch ośrodków.

Dnia 13.01.2011r. odbyły się kolejne zajęcia z nauk matematyczno - przyrodniczych.

Doświadczenie 1
Temat:Efekt latającej monety.

Obserwacje:
Obserwowana moneta po dodaniu wody do dna naczynia wydaje się być większa i znajdować się bliżej powierzchni.
Wnioski:
Zjawisko to następuje ponieważ promienie odbite od monety są załamane podczas przejścia przez granicę wody i powietrza.

Doświadczenie 2
Temat: Złamana łyżeczka.

Obserwacje:
Łyżeczka wydawała się najbardziej załamana w wodzie, w której było rozpuszczone 3 łyżeczki soli.
Wnioski: Światło biegnie od łyżeczki i przed dostaniem się do oka obserwatora załamuje się na granicy dwóch ośrodków: wody i powietrza. Biegnie od ośrodka gęstszego do ośrodka rzadszego.
Doświadczenie 3
Temat:

"Nawet światło nie zawsze chadza prostymi ścieżkami" - prawo prostoliniowego rozchodzenia się światła.

Dnia 21.12.2010r. odbyły się zajęcia, na których zapoznaliśmy się z takimi pojęciami jak: prawo odbicia, prawo załamania światła, prawo prostoliniowego rozchodzenia się światła, prawo całkowitego wewnętrznego odbicia.

Przeprowadziliśmy następujące doświadczenia:

Doświadczenie 1
Temat: światło rozchodzi się po liniach prostych.

Obserwacje:
światło latarki przeszło przez obydwa otwory.
Wnioski:
Światło rozchodzi się po liniach prostych.

Doświadczenie 2
Temat: Cienie i półcienie.

Obserwacje:
W wtyniku oświetlania globusa na ekranie pojawił się jego cień, a po obydwu jego stonach pojawiły się półcienie.
Po ustawieniu na drodze między latarką, a globusem krążka z bibuły, na globusie pojawił się cień.
Wnioski:
Jest to model zjawiska zaćmienia Słońca.

Doświadczenie 3
Temat:Świetlny przewód.

Obserwacje:
Strumień wody był świetlisty.
Wnioski:
Nastąpiło zjawisko całkowitego wewnętrznego odbicia światła.

Doświadczenie 4
Temat: Zjawisko całkowitego wewnętrznego odbicia w pryzmacie.

Wnioski:
W zależności od ustawienia pryzmatu kierunek biegu promieni zmienia się. Obserwujemy zjawisko całkowitego wewnętrznego odbicia światła.

Doświadczenie 5
Temat: Odbicia światła od powierzchni wody.

Obserwacje:
Światło załamało się na granicy dwóch ośrodków.
Wnioski:
Jest to zjawisko całkowitego wewnętrznego odbicia światła.